Açık Anahtarlı Şifreleme

Açık anahtarlı şifreleme, şifre ve deşifre işlemleri için farklı anahtarların kullanıldığı bir şifreleme sistemidir. Sistemin bu özelliğinden dolayı asimetrik şifreleme olarak da adlandırılır. Haberleşen taraflardan herbirinde birer çift anahtar bulunur. Bu anahtar çiftlerini oluşturan anhtarlardan biri gizli anahtar diğeri açık (gizli olmayan) anahtardır.

Gizli anahtarın sadece bir sahibi vardır. Gizli anahtara sahip olan taraf gizli anahtar aracılığıyla, kendi açık anahtarıyla şifrelenmiş bilgilerin şifresini çözebilir, kendisine ait sayısal imzaları oluşturabilir ya da kendi kimliğini doğrulayabilir (authentication).

Açık anahtar, sadece gizli anahtarın sahibi tarafından oluşturulabilir ve herkesin erişimine açıktır. Açık anahtarla, bilgiler sadece gizli anahtarın sahibi tarafından çözülebilecek şekilde şifrelenebilir ya da gizli anahtar sahibinin sayısal imzasının ve kimliğinin doğruluğu kontrol edilebilir.


Konu başlıkları
1 Uygulama alanları
2 Avantajları
3 Dezavantajları
4 Örnekler




Uygulama alanları
*Güvenli bir iletişim kanalına sahip olmayan iki tarafın kullanacakları bir anahtarı güvenli olarak belirlenmesi (Diffie-Hellman, El Gamal) ya da var olan bir simetrik anahtarın güvenli olarak değiş tokuş edilmesi (RSA)
*Sayısal imzalar (RSA, DSA) aracılığıyla kimlik doğrulama (authentication) ve bilgi bütünlüğünün korunması (integrity)
*Bilginin şifrelenmesi

Avantajları
Asimetrik şifreleme sistemlerinde her kullanıcının sadece kendi anahtarını gizli tutması yeterlidir. Bunun aksine (n) tane kullanıcının bulunduğu bir simetrik şifreleme sisteminde gizli tutulması gereken anahtar sayısı her kullanıcı için (n-1) tanedir. Bu da sistem için büyük bir depolama yükü oluşturur.

Ayrıca simetrik sistemlerde anahtarların kesinlikle güvenli yollardan kullanıcılara ulaştırılması gerekmektedir. Örneğin değişik kıtalarda yaşayan kişilerin internet gibi herkese açık (güvensiz) bir ortam üzerinden güvenli bir şekilde haberleşmesi ya da alışveriş yapması için gizli anahtarlarını değiş-tokuş etmeleri pratikte mümkün değildir. Açık sistemlerdeyse anahtar değiş-tokuşu güvensiz kanallar üzerinde belli önlemleri almak şartıyla güvenli bir şekilde yapılabilir.


Dezavantajları
Simetrik şifreleme sistemleriyle karşılaştırıldığında, asimetrik sistemler çok daha yavaştır. Bu, şifrelemede kullanılan anahtarların uzunluğu ve yapılan işlemlerin yavaşlığından kaynaklanmaktadır.

Asimetrik şifreleme yöntemiyle şifrelenmiş bir bilgiyi aynı anda değişik kullanıcılara gönderebilmek için aynı bilginin her alıcı için ayrı ayrı şifrelenmesi gerekmektedir. Bu da sisteme için ayrı bir yük getirmektedir.

Bu amaçla asimetrik ve simetrik şifreleme sistemlerinin avantajlı yönlerini bir arada kullanan hibrid sistemler kullanılmaktadır. Hibrid sistemlerde şifreleme için simetrik anahtarlar kullanılırken, bu anahtarların iki taraf arasinda taşınması için asimetrik yöntemler kullanılmaktadır.

Bir diğer sorun ise, asimetrik sistemlerin güvenliğinin henüz daha ispatlammamış varsayımlara dayandırılmasıdır. Asimetrik sistemlerde güvenlik tek-yönlü-fonksiyonlara dayandırılmaktadır. Bu fonksiyonların kendisinin hesaplanması "kolay", tersinin hesaplanması "imkansızdır". İmkansızdan kasıt, fonksiyonun tersinin hesaplanmasının polinomial süre içerisinde imkansız olmasıdır. Ancak ters alma işlemini hızlandıracak yöntemlerin var olmadığı henüz ispatlanmış değildir


Örnekler

Diffie-Hellman:
Diffie-Hellman Anahtar Anlaşması iki iştirakçinin öncesinde herhangi bir anlaşmaya gerek duymadan, güvenli olmayayan bir kanal vasıtasıyla (güvenli bir şekilde) ortak bir şifrede karar kılmalarına yarayan bir protokoldür

RSA:
RSA bir tür Açık anahtarlı şifreleme yöntemidir. Güvenliği, tam sayıları çarpanlarına ayrımanın algoritmik zorluğuna dayanır. Hem mesaj şifreleme hem de elektronik imza amacıyla kullanılabilir.

1993 yılında Peter Shor bir quantum bilgisayarının herhangi bir faktorizasyon tabanlı şifrelemeyi polinomsal zamanda çözebileceğini göstermiştir, ki bu da RSA ve benzeri algoritmaların çöpe gitmesi anlamına gelmektedir. Öte yandan, quantum bilgisayarlar henüz araştırma aşamasındadır dolayısıyla şimdilik RSA güvenilir bir şifreleme yöntemidir.

Yorumlar